Της Carol Matlack
Οι επενδυτές ψήφισαν για την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Και το αποτέλεσμα ήταν ένα ηχηρό «όχι». Τη Δευτέρα το βρετανικό νόμισμα βούτηξε στο χαμηλότερο επίπεδο για φέτος έναντι του δολαρίου και οι μετοχές μεγάλων σκοτσέζικων τραπεζών υποχώρησαν ραγδαία καθώς οι επενδυτές αντέδρασαν σε μια δημοσκόπηση του σαββατοκύριακου που έδωσε προβάδισμα στους υποστηρικτές της ανεξαρτησίας. «Οι αγορές υπέστησαν σοκ», σχολίασε στην τηλεόραση του Bloomberg η Lena Komileva, επικεφαλής οικονομολόγος της G Plus Economics στο Λονδίνο.
Η δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από την εταιρεία YouGov για λογαριασμό των Sunday Times, είναι η πρώτη μεγάλη έρευνα που υποδεικνύει ότι η εκστρατεία του «ναι» μπορεί να επικρατήσει στη δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου, με 51% να τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας και 49% κατά. «Στις αγορές δεν αρέσει η αβεβαιότητα», δήλωσε σε εκδήλωση στο Εδιμβούργο τη Δευτέρα ο πρώην Βρετανός υπουργός Οικονομικών Alistair Darling, ηγέτης της εκστρατείας κατά της ανεξαρτησίας. «Ο καλύτερος τρόπος χειρισμού αυτού του προβλήματος είναι το ΄όχι’ στο δημοψήφισμα». Το selloff της αγοράς μπορεί να είναι οιωνός ακόμη μεγαλύτερων προβλημάτων. Η επικράτηση του «ναι» θα έδινε το έναυσμα για διαπραγματεύσεις, οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν έως το 2016, αναφορικά με τις λεπτομέρειες εξόδου της Σκωτίας από την ένωση των 307 ετών με το γείτονά της στο νότο.
Στο διάστημα αυτό, η νευρικότητα των επενδυτών θα μπορούσε να έχει οδυνηρές συνέπειες. Ο Douglas Flint, ο γεννημένος στη Σκωτία πρόεδρος της HSBC προέβλεψε ότι η αβεβαιότητα γύρω από τους συναλλαγματικούς χειρισμούς της Σκοτίας θα μπορούσε «να προκαλέσει φυγή κεφαλαίων από τη χώρα, αφήνοντας το χρηματοπιστωτικό της σύστημα σε οικτρή κατάσταση. «Οι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας δεν έχουν διευκρινίσει εάν η Σκωτία θα ορίσει δικό της νόμισμα ή θα διατηρήσει μια άτυπη σύνδεση με τη βρετανική λίρα. Όποια και να είναι η προσέγγισή της, έγραφε πρόσφατα ο Flint σε μια στήλη στην Telegraph, «το κόστος δανεισμού της Σκωτίας και εκείνο των επιχειρήσεων και των καταναλωτών θα αυξηθεί, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα». Η ροή συνταξιοδοτικού και ασφαλιστικού χρήματος προς σκοτσέζικες ασφαλιστικές θα μπορούσε να παγώσει, καθώς οι πελάτες στην Αγγλία ανησυχούν για πιθανή επιβολή νέων φόρων στα κεφάλαιά τους και αναρωτιούνται αν θα λαμβάνουν πληρωμές σε λίρες. «Θα τρέξουν να αναζητήσουν κάλυψη, ένα ασφαλές καταφύγιο», είπε στον Economist ο Douglas Baillie, σύμβουλος συνταξιοδότησης με έδρα το Λονδίνο.
Ανησυχητικές είναι και οι προοπτικές για τις επιχειρήσεις της Σκωτίας. Το κόστος δανεισμού είναι πιθανό να αυξηθεί λόγω των «νέων νομισματικών ρυθμίσεων και των μακροπρόθεσμων δημοσιονομικών πιέσεων που θα αντιμετώπιζε μια ανεξάρτητη Σκωτία», έγραψε η συμβουλευτική Oxford Economics σε έκθεση για λογαριασμό της σκοτσέζικης τεχνικής εταιρείας Weir Group. Δεν αποκλείονται επίσης υψηλότεροι φόροι και περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. «Οι επιχειρήσεις στη Σκωτία», αναφέρει η έκθεση, «είναι απίθανο να διαφύγουν αλώβητες». Σε μια έρευνα του Μαΐου από το σκοτσέζικο Εμπορικό Επιμελητήριο, το 8% των επιχειρήσεων στη Σκωτία, δήλωσε ότι θα εγκαταλείψει τη χώρα εάν γινόταν ανεξάρτητη, ενώ ένα επιπλέον 10% δήλωσαν ότι εξετάζει μια τέτοια κίνηση. Ακόμη και τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ένα βασικό χαρακτηριστικό της ενεργειακής πολιτικής της Σκωτίας, θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο από την ανεξαρτησία.
Η Green Energy Πράσινο, πάροχος ενέργειας με έδρα το Λονδίνο, δήλωσε στο Bloomberg News ότι περίπου 23 δισ. δολάρια επενδύσεων σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο. Τα έργα, τα οποία μέχρι σήμερα έχουν υποστηριχθεί από επιδοτήσεις του Λονδίνου, «θα μπορούσαν να ακυρωθούν, διότι ποιος θα πληρώσει;», διερωτήθηκε ο Doug Stewart, διευθύνων σύμβουλος της Green Energy.
ΠΗΓΗ: businessweek.com/capital.gr