*Του Nik Kaissar
Η DeepSeek, μια κινεζική startup Τεχνητής Νοημοσύνης, ανέπτυξε ένα μοντέλο που μπορεί να απαντά σε ερωτήσεις τόσο καλά όσο οποιοδήποτε chatbot στις ΗΠΑ. Μπορεί όμως ακόμη και να βοηθήσει να απαντηθεί ένα παλιό ερώτημα στη Wall Street χωρίς να του έχει ζητηθεί. Για πολλά χρόνια, οι λεγόμενες ποιοτικές μετοχές στις ΗΠΑ, οι οποίες είναι ουσιαστικά μετοχές των πιο κερδοφόρων εταιρειών, ήταν μεταξύ των επενδύσεων με τις καλύτερες επιδόσεις. Ο δείκτης MSCI USA Quality Index έχει αποδώσει ένα αξιοζήλευτο 15% ετησίως από το 2015, συμπεριλαμβανομένων των μερισμάτων, σχεδόν 2 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως πάνω από τον S&P 500. Τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Nvidia, η Microsoft και η Alphabet που πρόσφατα εκτοξεύτηκαν από την πολλά υποσχόμενη ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης, έχουν αποτελέσει μεγάλο μέρος της επιτυχίας των ποιοτικών μετοχών. Και εδώ τίθεται το εξής ερώτημα: Σε μια ως επί το πλείστον αποδοτική αγορά όπως αυτή των ΗΠΑ, όπου το ρίσκο και η απόδοση υποτίθεται ότι συνδέονται στενά μεταξύ τους, γιατί οι επενδυτές να πρέπει να κερδίζουν υψηλότερες της αγοράς αποδόσεις από την κατοχή των πιο σταθερών, κυρίαρχων και κερδοφόρων εταιρειών;
Η τεχνολογική κατάρρευση της Δευτέρας, κατά την οποία η Nvidia έχασε σχεδόν 590 δισεκατομμύρια δολάρια σε κεφαλαιοποίηση, επανέφερε αυτό το ερώτημα στο προσκήνιο. Είναι αλήθεια ότι η υψηλότερη κερδοφορία μεταφράζεται σε υψηλότερη απόδοση για τους επενδυτές, ceteris paribus, αλλά οι επενδυτές συνήθως πληρώνουν ένα premium για να κατέχουν μετοχές σε πιο κερδοφόρες εταιρείες. Έχω συμπεριλάβει στην ανάλυσή μου τον Russell 1000 Growth Index ως "υποκατάστατο" για τον δείκτη ποιότητας, εν μέρει επειδή υπάρχει σημαντική επικάλυψη μεταξύ των δύο, ιδίως στην κορυφή τους. Και οι δύο περιλαμβάνουν τα τεχνολογικά "βαριά" ονόματα των Nvidia, Microsoft, Alphabet, Apple και Meta, αν και η παράμετρος "ανάπτυξη" έχει υψηλότερη βαρύτητα στην προκειμένη με 43% από ό,τι η "ποιότητα" με 26%. Η ανάπτυξη, ωστόσο, έχει μεγαλύτερο ιστορικό και μια χρήσιμη αντίθεση με την αξία, ενώ δεν υπάρχει ένα έτοιμο καλάθι μετοχών που να αντιπροσωπεύει την άλλη πλευρά, αυτή της ποιότητας. Ο δείκτης ανάπτυξης αναμένεται να επιτύχει απόδοση ιδίων κεφαλαίων (ROE) 34% φέτος, αλλά σε τιμή 34 φορές τα μελλοντικά κέρδη. Ο δείκτης ποιότητας προσφέρει μόνο μια ελαφρώς καλύτερη αντιστάθμιση, με αναμενόμενη απόδοση ιδίων κεφαλαίων 32% σε αντάλλαγμα 28 φορές τα κέρδη. Συγκρίνετε αυτό με τον Russell 1000 Value Index, ο οποίος αναμένεται να παράγει ROE μόλις 12% αλλά μπορεί να αποκτηθεί σχεδόν για το μισό πολλαπλάσιο κερδών.
Όπως δείχνουν αυτοί οι αριθμοί, μετά τον υπολογισμό τόσο της κερδοφορίας όσο και της αποτίμησης, οι επενδυτές παίρνουν ως επί το πλείστον αυτό για το οποίο πληρώνουν, οπότε δεν είναι απολύτως σαφές ποιο καλάθι μετοχών αποτελεί το καλύτερο στοίχημα. Ωστόσο, στην εποχή της τεχνολογίας, ο δείκτης ποιότητας έχει κερδίσει τον S&P 500 κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως από το 1994 έως τον Δεκέμβριο, τη μεγαλύτερη περίοδο για την οποία είναι διαθέσιμη η απόδοσή του, και κάθε φορά σε κυλιόμενες δεκαετείς περιόδους. Μπορεί να φαίνεται ότι η ποιότητα είναι ο σίγουρος νικητής, αλλά η εμφάνιση της DeepSeek, και η προφανής δυνατότητά της να διαταράξει τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, υποδηλώνει το αντίθετο. Δείχνει ότι οι επενδυτές "ποιότητας" πληρώνονται για να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο, όπως ακριβώς οι επενδυτές μετοχών πληρώνονται με premium σε σχέση με τα ασφαλή ομόλογα ή οι επενδυτές ομολόγων σε σχέση με τα σταθερά νομίσματα. Και στις δύο περιπτώσεις, οι επενδυτές αποζημιώνονται για τον αυξημένο κίνδυνο. Το πρόβλημα με τα ασυνήθιστα υψηλά κέρδη είναι ότι δεν είναι βιώσιμα - οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα αναγνώριζαν σήμερα τα ονόματα των πιο κερδοφόρων εταιρειών 50 ή 100 χρόνια πίσω. Υπάρχουν πολλές παγίδες που περιμένουν τα μεγάλα κέρδη, και εδώ είναι δύο: Έχουν την τάση να προσελκύουν τις ρυθμιστικές αρχές, όπως έμαθε η Microsoft τη δεκαετία του 1990 και όπως βίωσε η Alphabet πιο πρόσφατα. Η DeepSeek αναδεικνύει μια δεύτερη, και δυνητικά πιο θανατηφόρα: τα υψηλά κέρδη - ή η δυνατότητα για αυτά μέσα από καινοτομίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη - προσελκύουν ανταγωνιστές που είναι πρόθυμοι να καταλάβουν μερίδιο αγοράς.Ο κίνδυνος έγκειται στο γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει το πάρτι, κάτι που καθιστά δύσκολη την έγκαιρη αποχώρηση. Μόλις η διαταραχή γίνει εμφανής, οι μετοχές μπορούν να ανατιμηθούν γρήγορα για να αντικατοπτρίσουν την αναμενόμενη απώλεια κερδών στο μέλλον. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για εταιρείες υψηλής αποτίμησης όπως η Nvidia, όπου μεγάλο μέρος της τιμής εξαρτάται από τη ρόδινη μελλοντική ανάπτυξή της. Οι πτώσεις μπορεί να είναι ξαφνικές και απότομες. Όταν ηρέμησαν τα πράγματα τη Δευτέρα, ο δείκτης ανάπτυξης είχε υποχωρήσει περίπου 3%. Ο δείκτης ποιότητας είχε επίσης υποχωρήσει, αν και όχι τόσο πολύ, επειδή δεν εστιάζει τόσο στα μεγάλα ονόματα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Αυτές δεν είναι δραστικές κινήσεις, αλλά δείχνουν μια αγορά που παλεύει με τον αντίκτυπο που θα έχει η DeepSeek στις μεγαλύτερες, πιο κερδοφόρες εταιρείες των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν κάνει σημαία τη μελλοντική τους ευημερία μέσω της Τεχνητής Νοημοσύνης. Εάν οι απώλειες μεταξύ των μετοχών τεχνολογίας συνεχιστούν, μια άλλη προοπτική μπορεί να βοηθήσει. Από το 1995, ο κατ 'εκτίμηση δείκτης τιμής προς κέρδη των μετοχών "ανάπτυξης" είναι κατά μέσο όρο περίπου 46% υψηλότερος από αυτόν των μετοχών "αξίας". Ακόμη και μετά το sell off που προκάλεσε η DeepSeek τη Δευτέρα, η "ανάπτυξη" διαπραγματεύεται με premium 72% έναντι της "αξίας", πολύ υψηλότερο από τον ιστορικό μέσο όρο και συγκρίσιμο με το premium λίγο πριν το τεχνολογικό sell off του 2022. Όταν οι διαταραχές γίνονται σοβαρές, η ανάπτυξη είναι γνωστό ότι διαπραγματεύεται ακόμη και με έκπτωση έναντι της αξίας, όπως συνέβη κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.Έτσι, είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν η DeepSeek θα εκθρονίσει την Big Tech. Αλλά είναι μια καλή στιγμή για να υπενθυμίσουμε ότι οι υπερμεγέθεις αποδόσεις που απολαμβάνουν οι επενδυτές από τις ποιοτικές μετοχές πιθανώς δεν είναι δωρεάν, ακόμη και αν είναι δύσκολο να διακριθεί ο κίνδυνος και ακόμη δυσκολότερο να προβλεφθεί.
Πηγή : capital.gr / bloomberg.com
