Οι συνταξιούχοι στις ανεπτυγμένες οικονομίες δεν πρόκειται να γλιτώσουν από τις βαρύτερες επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης, καθώς αρχίζουν να επιβάλλονται περικοπές των δαπανών για τις μεγάλες ηλικίες λόγω των προγραμμάτων λιτότητας, προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ.
Οι δαπάνες σε συντάξεις, που αντιστοιχούν στο ένα πέμπτο των κρατικών δαπανών κατά μέσο όσο στα 34 κράτη του ΟΟΣΑ, περιορίζονται εξαιτίας μιας σειράς αλλαγών, όπως οι αυξήσεις στα όρια συνταξιοδότησης και το πάγωμα -ή και η μείωση- των απολαβών.
Η έκθεση του ΟΟΣΑ για τις Συντάξεις 2013 αναφέρει ότι, παρά την επιβολή των περικοπών, οι δαπάνες των συνταξιοδοτικών συστημάτων πιθανότατα θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν, αφού αυξάνεται το ποσοστό του πληθυσμού που ζει μέχρι πολύ μεγάλη ηλικία. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη αγωνίζονται να φέρουν την ισορροπία της βιωσιμότητας -δίνοντας συντάξεις που μπορούν να αντέξουν οι φορολογούμενοι- ώστε να μην πέσουν σε φτώχεια μεγάλοι αριθμοί ηλικιωμένων.
Έως το 2050 τα συνταξιοδοτικά όρια ηλικίας θα έχουν ανέβει στα 67 έτη στα περισσότερα μέλη του ΟΟΣΑ, ηλικία που μέχρι πρόσφατα ίσχυε σε ελάχιστες περιπτώσεις. Όμως, το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται ταχύτατα, υποδεικνύοντας ότι θα χρειαστεί να δίδονται συντάξεις για όλο και πιο μακρές περιόδους, αν δεν γίνουν κάποιες προσαρμογές.
Για παράδειγμα, το διάστημα 2010-15, κατά μέσο όρο, στις χώρες του ΟΟΣΑ οι γυναίκες ηλικίας 65 ετών αναμενόταν να ζήσουν 20,8 χρόνια επιπλέον. Το επίπεδο αυτό θα έχει αυξηθεί κατά 5 χρόνια ως το 2060-65. Οι άνδρες, το ίδιο διάστημα αναμενόταν στα 65 τους να ζήσουν 17,4 χρόνια επιπλέον και το προσδόκιμο ζωής τους υπολογίζετια πως θα αυξηθεί 4,5 επιπλέον χρόνια ως το 2060-65 φτάνοντας στα 21,9 χρόνια. Η σύνταξη στα 65 θα ήταν υπό αυτές τις συνθήκες 20% ακριβότερη.
Οι περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ δεν αποκτούν αρκετά παιδιά ώστε να διασφαλίσουν την πληθυσμιακή σταθερότητα για τις επόμενες γενιές. Αυτό σημαίνει ότι όλο και μικρότερη ομάδα εργαζόμενων θα φορολογείται για να πληρώνει τις συντάξεις.
«Πώς μπορούμε να διατηρήσουμε την επιτυχία των προηγούμενων δεκαετιών στη μείωση της φτώχειας μεταξύ των ηλικιωμένων και παράλληλα να διασφαλίσουμε ότι το συνταξιοδοτικό κόστος δεν γίνεται αφόρητα μεγάλο για τις επόμενες γενιές, μέσα σε περιβάλλον γήρανσης του πληθυσμού;» διερωτάται ο ΟΟΣΑ. «Οι κυβερνήσεις θα κληθούν να απαντήσουν σε σκληρά ερωτήματα όσον αφορά τη γενεαλογική δικαιοσύνη».
Στην έκθεση δίνεται έκταση στις δυνατότητες που έχει η ακίνητη περιουσία να δημιουργήσει ένα κομμάτι της λύσης στο κόστος τους συνταξιοδοτικού συστήματος. Ειδικότερα, αναφέρεται ότι πρέπει να μελετηθούν προγράμματα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας, τα οποία δίνουν την δυνατότητα σε συνταξιούχους να παραμείνουν στα σπίτια τους με... αναλογούν ενοίκιο, ως δυνητικά εργαλεία χρηματοδότησης της σύνταξης.
Οι συντελεστές ιδιοκτησίας οικίας έχουν αυξηθεί σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ από τα μέσα του 1980, αν και υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις και οι γηραιότεροι ενήλικες έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι ιδιοκτήτες σε σχέση με τους νεότερους. Κατά μέσο όρο το 77% των επικεφαλής μιας οικογένειας ηλικίας 55 ετών, είναι ιδιοκτήτες σπιτιού, σε σύγκριση με 60% στις ηλικίες κάτω των 45.
Όταν συνυπολογιστεί στα κριτήρια της φτώχειας στην τρίτη ηλικία αυτή η δυνατότητα διαβίωσης χωρίς ενοίκιο, αυτά τα «αναλογούντα ενοίκια» έχουν τη δυνατότητα αναταξινόμησης ενός τμήματος του γηραιότερου πληθυσμού σε υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία - αν και υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των χωρών. Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Νορβηγία, η Ισπανία και η Βρετανία ανεβαίνουν σε πολύ υψηλότερες θέσεις όσον αφορά τα εισοδήματα των συνταξιούχων, όταν συνυπολογιστεί αυτό το αναλογούν ενοίκιο.
