ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΣ*
Ενας κλάδος που έχει πληγεί μαζί με πολλούς άλλους, ενώ φαινόταν ότι είχε περιθώρια επανόδου μετά δέκα δύσκολα χρόνια, είναι αυτός της οικοδομικής δραστηριότητας. Αναφέρομαι σε νέες κατασκευές που αφορούν ξενοδοχεία, κατοικίες, επαγγελματικά ακίνητα, ακίνητα γραφείων, αλλά και σε ανακατασκευές υπαρχόντων για ενεργειακή, λειτουργική ή στατική αναβάθμιση.
Παρά την έλλειψη δυνατότητας χρηματοδότησης της οικοδομικής δραστηριότητας από τις τράπεζες, ο κλάδος πριν από την εμφάνιση της υγειονομικής κρίσης είχε αρχίσει να επανακάμπτει με ιδιωτικά κεφάλαια και αφού η κυβέρνηση έδωσε κάποια κίνητρα, όπως η αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομή, η φοροαπαλλαγή για εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και η ενεργοποίηση προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας. Δυστυχώς, όμως, με την κρίση οι επενδύσεις σταμάτησαν, είτε εξαιτίας της επιφυλακτικής στάσης των επενδυτών, είτε λόγω όλων των καθημερινών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε στην άσκηση όλων των δραστηριοτήτων.
Η υγειονομική κρίση, όμως, κάποια στιγμή θα περάσει και για να έχουμε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης θα πρέπει να έχει γίνει η αναγκαία προετοιμασία, ώστε όλοι οι κλάδοι που μπορούν να «κινήσουν» την οικονομία να λειτουργήσουν σε ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον. Επομένως, θα πρέπει η κυβέρνηση να είναι προετοιμασμένη να δώσει κίνητρα για να κινητοποιηθούν ιδιωτικά κεφάλαια, αφού όλοι έχουμε αντιληφθεί ότι οι τράπεζες αδυνατούν να το κάνουν στον χρόνο και στο επίπεδο που απαιτείται.
Στο πλαίσιο αυτό καταθέτω επτά προτάσεις που θεωρώ ότι θα ενισχύσουν άμεσα την οικοδομική δραστηριότητα:
Συμψηφισμός του 20% του ποσού που θα δαπανηθεί (εφόσον αφορά επένδυση άνω των 200.000 ευρώ) σε οικοδομικές εργασίες το 2021 και το 2022 με μελλοντικούς φόρους τα επόμενα 5 χρόνια, αν η επένδυση είναι από 200.000 ευρώ μέχρι 1.000.000 ευρώ και 8 χρόνια, αν η επένδυση είναι μεγαλύτερη του 1.000.000 ευρώ. Δηλαδή, αν σε μία επένδυση 10.000.000 ευρώ δαπανήσει κάποιος το 2021 και το 2022 5.000.000 ευρώ θα έχει το δικαίωμα συμψηφισμού φόρων 1.000.000 ευρώ τα επόμενα 8 χρόνια. Ετσι θα υπάρχει κίνητρο να πέσουν άμεσα το 2021 και το 2022 ιδιωτικά κεφάλαια στην αγορά, στηρίζοντας την απασχόληση και την οικονομία.
Ενεργοποίηση της ψηφιακής τράπεζας γης για πώληση συντελεστή διατηρητέων και μνημείων σε αγοραστές της κατηγορίας 5 των νόμων των αυθαιρέτων (όπως προέβλεπε ο συνταγματικός νόμος 4178), με την υποχρέωση συντήρησης του διατηρητέου ή του μνημείου. Τα ακίνητα κατηγορίας 5 των αυθαιρέτων υφίστανται και δεν θα κατεδαφιστούν, επομένως θα πρέπει να τακτοποιηθούν επ’ αόριστον, αγοράζοντας συντελεστή. Αν δεν συμβεί το παραπάνω, σε 30 χρόνια θα αποτελούν δηλωμένα αυθαίρετα, θα μηδενιστεί η αξία τους και όσα είναι εμπορικά ακίνητα ή τουριστικά καταλύματα δεν θα μπορούν να λειτουργούν. Και για να αποτελούν τμήμα του πολεοδομικού σχεδιασμού θα πρέπει να υποχρεώνονται να τα λάβουν υπόψη, με τη σημερινή τους μορφή, οι μελετητές των τοπικών πολεοδομικών σχεδιών, τα οποία θα γίνουν άμεσα σε ολόκληρη τη χώρα. Αλλιώς θα επαναλάβουμε στη χώρα έναν σχεδιασμό με λάθος δεδομένα. Κάποτε δεν τα είχαμε τα δεδομένα, τώρα που τα έχουμε θα πούμε ότι τα αγνοούμε;
Ενεργοποίηση της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, μέσω της ψηφιακής τράπεζας γης και με γρήγορη διαδικασία καθορισμού ζωνών υποδοχής συντελεστή. Για να πετύχει ο θεσμός της ψηφιακής τράπεζας γης θα πρέπει σε λιγότερο από έναν χρόνο να έχουν εκδοθεί Προεδρικά Διατάγματα με αρκετές ζώνες υποδοχής συντελεστή. Αλλιώς η ψηφιακή τράπεζα γης θα αποτελεί μία ανενεργή μεταρρύθμιση.
Ενεργοποίηση όλων των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και παράλληλα λειτουργικής και στατικής αναβάθμισης, δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων, χωρίς να έχουν ημερομηνία λήξης, παρά μόνο με την εξάντληση του προϋπολογισμού πενταετίας. Δεν έχει κανένα νόημα να ενεργοποιούνται κάθε χρόνο προγράμματα εξοικονομώ για λίγες μέρες και να εξαντλείται ο προϋπολογισμός. Αφού ο στόχος είναι να αναβαθμίζονται τουλάχιστον 50.000 κατοικίες κάθε χρόνο μέχρι το 2030, ας φέρουμε τον στόχο πιο κοντά, ρίχνοντας περισσότερα χρήματα στην αγορά άμεσα, τώρα δηλαδή που έχει ανάγκη η οικονομία.
Ενίσχυση 100% του ποσού της δαπάνης για οικοδομικές εργασίες λειτουργικής και στατικής αναβάθμισης, για την εκτέλεση εργασιών ενεργειακής αναβάθμισης. Αν δηλαδή δαπανήσει κάποιος 10.000 ευρώ για λειτουργική ή στατική αναβάθμιση, να λαμβάνει επιχορήγηση 10.000 ευρώ για ενεργειακή αναβάθμιση.
Αύξηση του ποσοστού των τετραγωνικών που μπορούν να πωληθούν στα σύνθετα τουριστικά καταλύματα και στα condo hotels.
Απαλλαγή από τον ΦΠΑ της αγοράς ακινήτων στα condo hotels, εφόσον ο αγοραστής χρησιμοποιεί το ακίνητο για δική του χρήση μέχρι 2 μήνες και το υπόλοιπο διάστημα την εκμετάλλευσή του την αναλαμβάνει το ξενοδοχείο.
Ολες οι προτάσεις που έκανα κινητοποιούν ιδιωτικά κεφάλαια ή προκαλούν μόχλευση κεφαλαίων. Για να υλοποιηθούν όμως απαιτούν ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα θεσμοθέτησης και προετοιμασίας για άμεση εφαρμογή. Σε μία χώρα που όλα κινούνται αργά και χωρίς την τήρηση χρονοδιαγραμμάτων, αντιλαμβάνομαι ότι ακόμη και αν κάποιος θέλει να εφαρμόσει τέτοιες προτάσεις, είναι σχεδόν αδύνατον να καταφέρει να τις υλοποιήσει έγκαιρα.
Παρ’ όλα αυτά, πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι δεν μπορεί να υπάρχουν κρατικά «λεφτόδενδρα». Αυτό δεν το αναφέρω κυρίως για τους πολίτες, οι οποίοι το έχουν καταλάβει, αλλά για τους κυβερνώντες. Γιατί εκείνοι έχουν την ευθύνη να δημιουργήσουν το περιβάλλον να επενδύσουν οι ιδιώτες, ώστε να υπάρχει απασχόληση αλλά και ανάπτυξη. Κανείς δεν επενδύει σε κάτι ασύμφορο, ειδικά μετά μία εποχή δεκαετούς οικονομικής κρίσης και μια πανδημία και όταν βεβαίως έχει και εναλλακτικές επενδυτικές δυνατότητες στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένες προτάσεις υπάρχουν. Φορείς με εμπειρία που μπορούν να τις υλοποιήσουν υφίστανται. Ισχυρή πολιτική βούληση χρειάζεται και παράλληλα ασφυκτική παρακολούθηση και τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων. Πιστεύω ότι αν τους επόμενους τρεις μήνες γίνει η κατάλληλη προετοιμασία, τότε θα προσδώσουμε νέα δυναμική στην οικονομία. Μπορούμε. Θα το καταφέρουμε;
* Ο κ. Γιώργος Στασινός είναι πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Πηγή : kathimerini.gr
