*του Mohamed El-Erian
Σας μπερδεύει η οικονομική προοπτική του 2023 για τις ΗΠΑ, την μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου; Δεν είστε οι μόνοι. Τους τελευταίους έξι μήνες, το αφήγημα της πλειοψηφούσας γνώμης των οικονομολόγων και των αναλυτών της Wall Street έχει πάει από μια αναμενόμενη ομαλή προσγείωση σε μια ανώμαλη προσγείωση ή και σε καθόλου προσγείωση. Πιο πρόσφατα, η πλειοψηφούσα γνώμη φαίνεται πως έχει επιστρέψει στην ανώμαλη προσγείωση, με ορισμένους να ανησυχούν ακόμα και για κραχ που θα προκληθεί από τις αναταράξεις στον τραπεζικό κλάδο.
Αυτό το τρενάκι του τρόμου αντανακλά κυρίως την αλληλεπίδραση των εξωτερικών εξελίξεων με τις ατυχίες πολιτικής και την μη συνεπή επικοινωνία της πολιτικής από την Federal Reserve. Είναι κάτι ασυνήθιστο για την οικονομία με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο που μάλιστα διαθέτει ώριμους θεσμούς.
Και δεν είναι μόνο τα αφηγήματα της αγοράς που δείχνουν μεταβλητότητα. Οι κινήσεις σε βασικά τμήματα των χρηματαγορών παραπέμπουν και αυτές σε τρενάκι του τρόμου. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την απόδοση του διετούς Treasury, που παίζει σημαντικό ρόλο σε πολλές χρηματοοικονομικές δραστηριότητες. Κανονικά στηρίζεται στις πολιτικές της Fed και το forward guidance της, όμως η αποδόσή του σημείωσε εντυπωσιακή διακύμανση τον Μάρτιο από το 3,58% έως το 5,08%.
Εν τω μεταξύ, οι αγορές συνέχισαν να απορρίπτουν την πορεία των επιτοκίων για το 2023 που είχε υποδείξει η Fed, προεξοφλώντας μια σειρά μειώσεων των επιτοκίων που ο πρόεδρος Τζέι Πάουελ και οι συνάδελφοί του διαβεβαίωσαν επανειλημμένα ότι δεν θα συμβούν. Αυτές οι ασυνήθιστες εξελίξεις είναι απίθανο να διαλυθούν σύντομα, δεδομένων των κυκλικών και διαρθρωτικών αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει η αμερικανική οικονομία.
Επιπλέον, η Fed δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει ως αρκετά ισχυρή «άγκυρα», δεδομένης της έλλειψης σαφούς στρατηγικού οράματος και ενός ξεπερασμένου πλαισίου νομισματικής πολιτικής. Δεν είναι περίεργο που αρκετοί βετεράνοι οικονομολόγοι έχουν αναγνωρίσει ότι αυτή είναι μια από τις πιο αβέβαιες περιόδους για την αμερικανική οικονομία που έχουν βιώσει στην καριέρα τους.
Η σωστή αντίδραση σε μια τέτοια ασυνήθιστη αβεβαιότητα είναι να την αγκαλιάσουμε και να προσαρμοστούμε. Και όσο περίπλοκες κι αν είναι οι προοπτικές, είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ένα σύνολο ζητημάτων που είναι πιθανό να καθορίσουν τα τελικά οικονομικά αποτελέσματα.
Πρώτον, υπάρχει η λιγότερο ελαστική πλευρά της προσφοράς της οικονομίας, καθώς ο κόσμος αντιμετωπίζει την ενεργειακή μετάβαση, τη στενότητα της αγοράς εργασίας, την εταιρική ανασυγκρότηση των αλυσίδων εφοδιασμού και τον τρόπο με τον οποίο οι γεωπολιτικές εντάσεις αλλάζουν την παγκοσμιοποίηση.
Δεύτερο είναι η ικανότητα της Fed να μειώσει τον πληθωρισμό, περιορίζοντας παράλληλα τις ζημιές στην απασχόληση και την ανάπτυξη και διατηρώντας τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα - το τρίλημμα της πολιτικής.
Τρίτο είναι η έκταση της δυσμενούς οικονομικής μετάδοσης που προκύπτει από τους πρόσφατους τριγμούς στις κοινοτικές και περιφερειακές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ευπάθειας της First Republic (σ.σ. που εν τέλει πτώχευσε και κατέληξε στην JP Morgan) και του συνολικού αντίκτυπου στον τραπεζικό δανεισμό από το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης, τις μεγαλύτερες προβλέψεις για ζημίες από δάνεια, τη λιγότερο σταθερή καταθετική βάση και την πιθανή έναρξη αυστηρότερης εποπτείας και ρύθμισης.
Και τέταρτο είναι η ολοένα και πιο περίπλοκη σχέση μεταξύ οικονομίας και πολιτικής, τόσο στο εσωτερικό (συμπεριλαμβανομένου του ανώτατου ορίου χρέους των ΗΠΑ) όσο και διεθνώς (συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο οι εκτιμήσεις περί εθνικής ασφάλειας υπερισχύουν των οικονομικών).
Επ αυτών των περίπλοκων ζητημάτων, όλοι αντιμετωπίζουμε ένα μεγάλο εύρος ευλογοφανών αποτελεσμάτων. Άρα οι τρόποι σκέψεις και οι προσεγγίσεις σχεδιασμού πρέπει να απομακρυνθούν από την υπόθεση ενός κυρίαρχου βασικού σεναρίου με επακόλουθους κινδύνους χαμηλής πιθανότητας.Για να γίνει αυτό, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι εταιρείες πρέπει να προφυλαχθούν ακόμα περισσότερο έναντι των παγίδων συμπεριφοράς όπως είναι η προκατάληψη επιβεβαίωσης, τα τυφλά σημεία και η ενεργή αδράνεια. Και να έχουν την ταπεινότητα να παραδεχθούν πως, ακόμα και υπό τις καλύτερες συνθήκες, είναι πιθανό να γίνουν λάθη και είναι σημαντικό να παραμείνουν ανοικτοί σε διόρθωση της πορείας τους, μαθαίνοντας από τα λάθη τους και από τις εμπειρίες άλλων. Αυτό δεν συμβαίνει χωρίς μια στροφή από την καθησυχαστική ομαδική σκέψη προς μια μεγαλύτερη γνωστική διαφοροποίηση.
Οι αγορές θα τιμωρήσουν τις εταιρείες και τις διοικήσεις τους εάν δεν προσαρμοστούν. Πράγματι, είναι πιθανό να δούμε περισσότερη οικονομική πίεση και πτωχεύσεις για τις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ανθεκτικότητα, καθώς και για εκείνες με λειτουργικές προσεγγίσεις που δεν είναι εύκολα προσαρμόσιμες σε έναν κόσμο υψηλότερων επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στις τελευταίες περιλαμβάνονται και τα εμπορικά ακίνητα, των οποίων η στιγμή της αλήθειας θα έρθει, καθώς μέσα στους επόμενους 18 μήνες πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν συμμετοχές άνω των 1 τρισ. δολαρίων.
Η πίεση για έγκαιρη προσαρμογή λείπει κυρίως από ιδρύματα με διοικήσεις που δεν υπόκεινται στην πειθαρχία της αγοράς ή σε τακτικές δημοκρατικές εκλογές, όπως η Fed. Για την ευημερία της χώρας, οι θεσμοί αυτοί οφείλουν να είναι πιο ανοιχτοί σε εσωτερικές διαταράξεις και η δομή διακυβέρνησής τους να περιλαμβάνει ισχυρότερη λογοδοσία.
Χωρίς αυτό, ο σταθεροποιητικός και καθοδηγητικός ρόλος της θεσμικής ωριμότητας των ΗΠΑ θα αποδυναμωθεί ακόμη πιο γρήγορα μπροστά στη φθορά της αξιοπιστίας, μετατρέποντας αυτό το άλλοτε κυρίαρχο συγκριτικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ σε ακόμη μεγαλύτερη πηγή εγχώριας και παγκόσμιας αστάθειας.
Πηγή : euro2day.gr / ft.com
